Những tháng sau khi ChatGPT 4 ra mắt gần một năm trước đã tạo ra những dao động lan rộng trong nhiều ngành công nghiệp và với nhiều người. Lo ngại lan tràn rằng phiên bản mới nhất của chương trình trí tuệ nhân tạo tạo ra bởi OpenAI sẽ gây ra làn sóng sa thải nhân công khi các công ty tận dụng tính dễ sử dụng và phản hồi gần như tức thì của chương trình để tự động hóa các chức năng như dịch vụ khách hàng và thực hiện các nhiệm vụ như viết và chỉnh sửa, lập trình máy tính và các chức năng khác.
Một báo cáo mới từ Nathan Brunner, chủ sở hữu của Salarship, một trang web việc làm dành cho ứng viên có trình độ kỹ năng thấp, chủ yếu phủ nhận những quan điểm này. Có tiêu đề "Một Năm Sau Đó: Tác Động Thực Tế của ChatGPT đến Thị Trường Việc Làm," báo cáo này vẽ ra một hình ảnh khá lạc quan về thị trường lao động hiện tại trong khi tránh tự đoán quá nhiều vào tương lai.
Đầu tiên, báo cáo lưu ý rằng tỷ lệ thất nghiệp hiện tại là 3,8%, chỉ cao hơn một chút so với 3,7% một năm trước. Báo cáo cũng lưu ý số lượng bài đăng việc làm độc đáo thực tế đã tăng 1/8% so với một năm trước.
Theo báo cáo, một lĩnh vực quan sát chặt chẽ mà sự thay thế công nhân đại trà đã được dự đoán, công nghệ thông tin, vẫn còn sống và phát triển tốt. Báo cáo trích dẫn layoffs.fyi nêu rõ rằng có 95.000 công nhân bị sa thải trong năm tuần đầu của năm 2023, tương đương với 60% số công nhân bị sa thải đã được báo cáo trong năm 2022. Trong khi ChatGPT được gọi là nguyên nhân của những sự sa thải này, báo cáo của Brunner cho biết nhiều sự sa thải này đã xảy ra sau làn sóng tuyển dụng công nghệ thông tin khổng lồ do đại dịch gây ra.
Có thể nói rằng báo cáo có đúng, khi làn sóng sa thải công nghệ thông tin bắt đầu từ cuối năm 2022 và kéo dài suốt nửa đầu năm 2023 chủ yếu do các công ty như Meta, Google và các công ty công nghệ khác đã tuyển dụng lớn mùa dịch. Báo cáo của Bruner lưu ý rằng Google và các công ty công nghệ lớn khác vẫn có nhiều nhân viên hơn trong năm 2023 so với năm 2021.
Theo báo cáo, BLS vẫn dự đoán rằng những ngành nghề phát triển phần mềm và nghiên cứu khoa học máy tính sẽ là những ngành nghề có tăng trưởng nhanh nhất trong thập kỷ tới.
Tác giả vẫn cần
Một lĩnh vực khác mà trí tuệ nhân tạo đã được đồn đoán tác động tiêu cực, các nhà văn và nhà báo, chưa thể thực sự xảy ra theo báo cáo. Trong khi những ngành nghề này sẽ suy giảm dài hạn, BLS dự đoán rằng những nghề này sẽ tăng 4% hàng năm trong thập kỷ tới, theo báo cáo được trích dẫn.
Những người ủng hộ ChatGPT đã cho biết rằng trí tuệ nhân tạo sáng tạo, trong khi có khả năng thay thế một số công việc, tuy nhiên trong nhiều trường hợp cũng có thể làm tăng năng suất lao động con người. Ví dụ, các dự án thiết kế kỹ thuật phức tạp có thể tiến triển một cách hiệu quả hơn khi trí tuệ nhân tạo sáng tạo tự động hóa các nhiệm vụ thông thường, giải phóng các kỹ sư thiết kế để làm các nhiệm vụ phức tạp hơn đòi hỏi sự sáng tạo và tư duy cấp cao.
Generative AI sẽ tăng tốc độ chu kỳ thiết kế kỹ thuật và giảm bớt một số hạn chế lâu đời của các dự án phức tạp.
Brunner cho biết trong báo cáo rằng: "ChatGPT là một công cụ quý giá, nhưng không thể thay thế những chuyên gia giàu kinh nghiệm. Nó có thể nâng cao hiệu suất và đơn giản hóa các nhiệm vụ, nhưng sự chuyên môn và sáng tạo của con người vẫn là không thể thay thế".
Khi được Design News hỏi về những hệ quả tiềm năng của ChatGPT đối với việc làm trong tương lai, Brunner không đưa ra bất kỳ dự báo nào, nhưng trong một email, ông cho biết: "Khá phổ biến khi 'nhà phân tích' đưa ra những tuyên bố vô căn cứ về tương lai của việc làm, nhưng đó chỉ là sự suy đoán".
Spencer Chin là Biên tập viên cấp cao cho Design News, chuyên về lĩnh vựcđiện tử. Anh có nhiều năm kinh nghiệm theo dõi các thành tựu về linh kiện, bán dẫn, các hệ thống phụ, nguồn điện và các khía cạnh khác của ngành điện tử từ cả góc nhìn kinh doanh/ chuỗi cung ứng và công nghệ. Anh có thể liên hệ qua địa chỉ [email protected].
